Những đền, chùa kỳ lạ trên thế giới

Tin Du lịch !!!

Nhà thờ Waldsassen Basilica lưu giữ 10 bộ hài cốt đeo trang sức trong khi ở Phra Nang (Thái Lan), cư dân địa phương thờ cúng thần biển và nhiều bức tượng hình bộ phận sinh dục.

Todaiji là ngôi chùa lớn, nổi tiếng tại Nara, Nhật Bản. Điện chính của chùa là quần thể kiến trúc gỗ lớn nhất thế giới. Todaiji được xây dựng lần đầu tiên vào năm 752. Trải qua nhiều biến cố như chiến tranh, thiên tai, ngôi chùa hiện tại được xây dựng lại vào năm 1692 và chỉ bằng 2/3 kích cỡ phiên bản đầu. Ngôi chùa còn là nơi lưu giữ và thờ tượng đồng Phật Tỳ Lô Giá Na cao 15 m. Người ta đúc bức tượng từ 129 kg vàng và 437 tấn đồng. Ảnh: Listverse.

Tục lệ tắm tiên xưa và nay ở Việt Nam

Nếu như ngày nay, nhiều người Việt xa lạ với tục tắm truồng thì hồi đó nó rất phổ biến như một thói quen sinh hoạt hằng ngày mà không ai phải ngượng, cũng không có gì xấu hổ hay tục bậy cả. Tục này tùy từng vùng còn tồn tại cho đến cuối thế kỷ 20 mới mất dần.

Nhưng có gì lạ đâu? Đã tắm thì phải 'cởi' đồ, có điều sự lạ ở đây là cái 'cởi' trong nhà tắm khác cái 'cởi' ở nơi công cộng hay giữa cảnh trời bao la. Vậy thế nào là tục tắm tiên, tắm truồng?
Xưa kia, mỗi làng thường chỉ đào một giếng khơi lớn dùng để tắm giặt và một giếng sâu để lấy nước ăn, tất nhiên ngoài hai giếng chung này mỗi giáp hay mỗi gia đình nếu khá giả đều có thể đào giếng nhỏ riêng nhưng đa phần sinh hoạt của làng thường kề cận bên chợ làng hoặc giếng chung - tức là giếng làng...

< Vét giếng ăn của làng (ảnh xưa).

Cái giếng ăn của làng được thiết kể rất cẩn thận: từ đáy lên trên thành được xếp bằng những khối đá, gần lên miệng xây bằng gạch và vun cao thành rồi be bờ láng nền rất kỹ bằng vôi mật để nước trên bề mặt không ngấm xuống dưới.

Miệng giếng tuy nhỏ nhưng lòng giếng khá rộng. Hồi xưa, người ta đã biết xác định nguồn nước sạch vĩnh viễn là cần thiết nên có những giếng ăn sâu từ 7 đến 15 thước hoặc hơn nữa.

< Giếng khơi dùng tắm giặt, bây giờ người ta không xài nữa.

Còn giếng khơi dùng tắm rửa hay giặt giũ có thể làm theo hình tròn hay hình vuông có thành lan can thấp lại có bậc lên xuống giếng từ hai phía đối nhau.

Có khi người ta làm giếng hình tròn nhưng lan can lại xây vuông. Cứ đến chiều tối, khi trâu bò về chuồng rồi thì nhiều người dân ra giếng vệ sinh thân thể.

Đàn ông và đàn bà, từ già đến trẻ, chia làm hai bên đứng tắm. Họ có thể cởi trần truồng hoàn toàn, dùng gầu bằng mo cau hay bằng thùng gỗ cột dây thừng quăng xuống giếng múc nước dội lên người.

< Tập quán thường ngày nên người ta không thấy gì đáng mắc cỡ (ảnh xưa - triển lãm ảnh tại Hà Nội).

Trong thật tế thì người ta cũng làm hai nơi tắm có ngăn phên vách nhưng thường chủ yếu chỉ để... vắt quần áo chứ chả ai tắm trong đó mà cứ tự nhiên ngồi đứng đối diện nhau. Đàn ông thường tắm trần trụi hoàn toàn và nếu có liếc sang bên nữ cũng không có vấn đề gì.

Đàn bà từ trung niên tới già và trẻ con cũng tắm truồng, thanh niên thì người thì cởi áo rồi kéo váy trùm lên ngực là xong...

Vậy nhưng không ít cô cậu cứ 'một tòa thiên nhiên', chả cần phải che đậy làm gì do quan niệm xưa: chuyện tắm không mặc đồ bên giếng làng không phải chuyện gì khác thường cả.

< Ô kìa bóng nguyệt trần truồng tắm, lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe... (thơ Hàn Mặc Tử - ảnh trên bưu thiếp xưa, triển lãm ảnh tại Hà Nội).

Đường kính của giếng khơi lớn này tới hàng chục thước nên hai bên đứng cách nhau khá xa. Tuy nhiên bên này, bên kia vẫn có thể vừa tắm vừa trò chuyện, cười nói... âu như cũng là lẽ thường tình.

Người ta cho rằng từ trẻ con đã nhìn thấy người lớn khỏa thân nên những ức chế tình dục có thể được giải tỏa, nhất là trong một xã hội rất khắt khe với việc ngoại tình hay quan hệ tình dục ngoài hôn nhân.
Vì vậy trong những vùng có tục tắm tiên, tắm truồng này hầu như không có những chuyện bậy bạ lăng nhăng.

< Tắm tiên giữa trời đất tại Nghĩa Lộ.

Những làng gần sông nước thì nơi bờ sông trở thành bãi tắm cộng đồng vào mỗi chiều tà, sau khi xong việc đồng áng. Nước lớn, người ta cởi áo quần vắt trên bờ rồi xuống sông hòa mình với dòng nước. Mùa cạn, mực nước xuống thấp, họ cứ thế tồng ngồng xuống bậc múc nước lên bờ dội tắm, xem đó là việc tự nhiên, ai cũng thế.

Năm 1944, người chú họ xa của tôi rời Hà Nội về vùng xa Phú Thọ dạy học trường làng và ở nhờ nhà người quen cũ. Lúc ấy, 'cụ chú' mới chỉ là một thanh niên mặt mày sáng sủa vừa tròn 23 cái xuân xanh (ông cụ vừa mất năm rồi).

Làng quê hẻo lánh thưa thớt dân, lúp xúp những mái nhà giữa chập chùng đồi núi. Chiều ra đứng cạnh cửa sổ, ông giật mình vì thấy chị chủ nhà đứng trần trụi, không mảnh vải che thân bên giếng, tay thoăng thoắt kéo nước lên dội tắm ào ào. Ông ngại ngần lật đật quay ngoắc vào, cho rằng do chị nhiều tuổi (thật ra chị mới ngoài ba mươi), đã có chồng con nên không cần giữ kẻ... thành ra cứ tự nhiên tắm táp hay dám chừng do tính tình chị ta... gàn dở!

< Tắm tiên: một tục lệ phóng khoáng đang mất dần...

Giấc chập choạng tối, ông ở trần mặc quần cộc ra giếng. Dội nước được dăm phút thì thấy cô con gái tuổi chừng đôi tám (ngày xưa, từng này tuổi là chuẩn bị về nhà chồng) con gái lớn của chị chủ nhà vắt khăn ra giếng tắm.

Thấy ông, cô gái trố mắt ngạc nhiên hỏi 'sao chú tắm mà... mặc quần?'. Rồi cô gái thật tự nhiên thoát y hết cả, vắt đồ lên dàn tre phơi gần đó và múc nước dội thật vô tư. Tay cô kỳ cọ, miệng luyên thuyên hỏi đủ thứ chuyện thành thị mặc cho ông trong lòng ngượng chín người.

< Thiếu nữ tắm trần thi thoảng vẫn nhìn thấy ở các bản làng.

Hóa ra tập quán bao đời nay ở nơi đó vẫn vậy: các cô có thể ngại ngùng đỏ mặt khi trai làng tán tỉnh nhưng tắm truồng ngoài giếng trong vườn nhà lại là chuyện đương nhiên như ai cũng phải thế, chả ai săm soi áy náy gì!

Ở miền núi, nơi có nguồn nước chảy ra thành vũng lớn tự nhiên có cây mọc hay đá chắn làm đôi bên là trở thành bến tắm, nam nữ cứ trần trụi xuống hòa mình giữa dòng nước theo bên của mình. Có bản thì kín đáo hơn, các cô xuống nước đến đâu thì cởi đến đó, chiếc váy dài nâng dần lên theo cơ thể, rồi đội lên đầu hay đặt trên các hòn đá.

Thăm bản Côi, nơi thiếu nữ vẫn tắm tiên

Du lịch thế giới!

Cứ vào các buổi chiều tối, trên những con đường ở bản Côi, thuộc xã vùng cao Lượng Minh, huyện Tương Dương (Nghệ An), không kể người già hay trẻ con, họ thoát y và tắm tiên một cách thoải mái. Hỏi điều kỳ lạ này thì được biết, ở đây từ bao đời nay như thế rồi, một phần vì cấu trúc địa hình mang tính đặc thù, một phần vì quan điểm, tắm nước suối là giúp họ làm đẹp và có thể lực tốt để băng rừng.

Bản Côi có nhiều dòng suối lớn, nhưng tại những nơi như thế này, chỉ có người già và trẻ con tìm tới tắm thôi. Riêng phụ nữ và những người con gái đã qua tuổi dậy thì, tùy vào vị trí của ngôi nhà mình, họ sẽ tìm cách dẫn một nguồn nước nào đó từ trong rừng vào gần khu vực gần nhà họ sinh sống.

Nguồn nước này cũng sẽ được dùng chung cho tất cả mọi hoạt động sinh hoạt của gia đình. Vì những ngôi nhà tách biệt, ít người qua lại và quan niệm rằng, nước trong rừng có thể làm đẹp và duy trì thể trạng nên cứ vào lúc chập tối, hầu hết đàn bà, con gái trong bản đều thoát y và tắm một cách rất tự nhiên.

Chúng tôi tìm đến bản Côi khi mặt trời vừa khuất núi. Đi đến nhà nào cũng thấy đàn bà, con gái quây quần bên các dòng suối nhỏ. Thấy người lạ, họ thoáng giật mình, rồi lấy khăn che người lại. Chúng tôi phát ngượng và bỏ đi vội nhưng khi đi chưa đầy 10m, họ lại trở về trạng thái cũ và thỏa thích với tắm tiên. Thêm vào đó, vì các hộ dân cách xa nhau, lại ở lưng chừng núi ít người qua lại nên đàn bà, con gái đều thích tắm tiên. Việc này đã tồn tại từ bao đời nay nên chẳng ai thấy ngại ngùng gì cả.

Bản Côi chủ yếu là nơi sinh hoạt của đồng bào người Khơ Mú nên những quan niệm và quy ước của họ cũng rất riêng. Với thói quen tắm tiên này, cứ chập tối là đàn ông, con trai thường chỉ ngồi trên gác nhà và hạn chế tối đa ra đường để nhường không gian cho chị em tắm tiên.

Có một quy luật bất thành văn rằng, khi tất cả các ngôi nhà đã đỏ đèn, thì phụ nữ không nên tắm tiên nữa, vì khi ấy, đã hết giờ giới nghiêm và đàn ông, con trai đã có thể ra đường. Ngoài ra, theo quan niệm của họ, đêm tối cũng có thể xảy ra những chuyện không hay nên tốt nhất, chỉ tắm tiên khi trời chập tối mà thôi.

Vùng đất của những công chúa

Về huyện Tương Dương (Nghệ An), hỏi đâu là nơi tập trung con gái đẹp nhiều nhất, thì chắc chắn, tất cả phải trả lời rằng, phải tìm đến bản Côi, xã Lượng Minh. Được biết, dù quanh năm vất vả với việc phải băng rừng, lội suối tìm kế sinh nhai nhưng con gái nơi đây đẹp lạ kỳ.

Bí thư Chi bộ bản Côi, ông Cút Xuân Thiệt cho biết, đúng là con gái nơi đây ai cũng sáng sủa, đẹp hơn hẳn những con gái vùng khác. Điều này được chứng minh bằng việc, dù nghèo đói, ít học nhưng thanh niên khắp nơi, có người ở cả ngoài thị trấn huyện đều lặn lội vào đây tìm người lấy làm vợ. Bản Côi từ bao đời nay, không có gì khác ngoài tự hào việc sinh ra rất nhiều những công chúa, đẹp đến lạ kỳ.

Đã có những lý giải khác nhau về sắc đẹp của đàn bà, con gái ở bản này. Ông Cút Văn Đề, một cao niên trong bản cho biết, việc hình thành bản Côi cũng có rất nhiều sự tích.

Từ khi ông sinh ra, đã có câu chuyện cổ tích để lại rằng, ngày xưa có một chàng công tử con nhà giàu yêu một cô gái xinh đẹp nhưng bị gia đình từ chối. Thuyết phục mãi không được, chàng trai mang theo cô gái mình yêu đến vùng đất hoang vu, toàn núi đồi và dựng lều sinh sống. Cặp vợ chồng công tử đó cũng được xem là những người khai sinh ra bản Côi bây giờ.

Là cặp vợ chồng xinh đẹp nên họ sinh ra con cháu cũng đều nghiêng nước nghiêng thành và nó giải thích vì sao, đàn bà con gái nơi đây đều có làn da trắng mịn và rất dễ nhìn. Tuy nhiên, nhiều người cho biết, đó chỉ là cách giải thích dân gian, mang màu sắc cổ tích. Thực tế và mang tính khoa học hơn là việc, từ bao đời nay, nhờ tắm dòng suối mát của núi rừng, cộng với khí hậu tuyệt vời ở vùng đất này nên con gái nơi đây dù vất vả quanh năm, nhưng ai ai cũng rất xinh đẹp.

Bí thư Cút Xuân Thiệt cho biết thêm, rừng núi ở đây hoang vu nhưng khí hậu quanh năm mát mẻ. Thêm vào đó, thức ăn, thức uống đều chủ yếu xuất phát từ rừng nên hầu như lớn lên, con gái ai cũng phổng phao xinh đẹp.

Tất nhiên, chẳng ai hiểu hết vì sao, con gái nơi đây lại khác biệt về sắc đẹp như vậy nhưng trong nhận thức, người dân cho rằng, đó là kết quả của dòng suối mát mà họ vẫn thường tắm tiên vào các buổi chiều tối. Từ đời này qua đời khác đã quan niệm như vậy nên đàn bà con gái không bao giờ bỏ thói quen thoát y thỏa thích bên dòng suối, dù thời đại phát triển như bây giờ, nó lạ kỳ và rình rập nhiều nguy hiểm.

Được biết, vì xinh đẹp nổi tiếng nên tại các cuộc thi sắc đẹp ở địa phương, con gái bản Côi luôn được lựa chọn để tham gia. Tất nhiên, không ai khác, họ luôn là những người dành ngôi cao nhất. Đẹp có tiếng, nên coi gái nơi đây vừa đủ tuổi lầy chồng là đã có người đến xin hỏi cưới.

Rủi ro nhiều vẫn thích tắm tiên

Bản Côi ở sâu hun hút nhưng nhờ chương trình 135, đường sá cũng đang dần được cải thiện. Đặc biệt, từ ngày có cầu treo bản Côi bắc qua sông, mọi thứ càng thuận lợi hơn. Tuy nhiên, từ khi giao thông đi lại dễ dàng, người miền xuôi vào bản nhiều hơn, mọi thứ bỗng dưng bị đảo lộn theo chiều hướng tiêu cực.

Bí thư Cút Xuân Thiệt kể rất nhiều câu chuyện đau lòng, trong đó chủ yếu là việc các tú bà nghe tiếng con gái nơi đây đẹp đã thuê người lên tìm xuống phục vụ các quán xá nhưng thực chất là bán dâm ở những bãi biển như Diễn Thành, Diễn Hải (Nghệ An), Xuân Thành (Hà Tĩnh). Nhiều cô gái bị lừa trở về thân tàn ma dại, chán nản và mất hết niềm tin vào cuộc sống. Thậm chí, có người còn đến dụ dỗ, rồi lừa bán nhiều cô gái đẹp ở đây sang Trung Quốc.

Trong vòng vài năm trở lại đây, từ một nơi hoang sơ, rất ít bóng người lạ, nay trở thành tâm điểm của các hoạt động tìm kiếm, đưa người đi khắp nơi phục vụ cho dịch vụ mại dâm, buôn người.

Thêm vào đó, giờ đây, khi người lạ xuất hiện nhiều hơn với những ý đồ xấu, đàn bà con gái cùng dè dặt với thói quen tắm tiên của mình. Những gia đình ở lưng chừng núi thì không sao, riêng các gia đình ở bên cạnh các đường lớn, thường bị nhiều người chọc ghẹo và thực tế đã xuất hiện không ít những câu chuyện đau lòng.

Theo quan sát của chúng tôi, với những ngôi nhà có nhiều người qua lại, họ dựng một cái lều tạm bợ bên dòng suối và cứ thế con gái tập trung số đông thoát y và tắm. Nhiều người dân lý giải, họ muốn tập trung như vậy để khi có người lạ xuất hiện với ý đồ xấu, họ sẽ hợp sức chống trả.

Theo người dân bản Côi, tắm tiên là bí quyết làm đẹp hữu hiệu nhất và dù có gặp nhiều rủi ro, họ cũng không từ bỏ thói quen đó của mình.

Theo ĐS&PL, internet

Chi tiết tại: http://dulich-doday.blogspot.com

Xác ướp một bé gái gần 100 tuổi - xinh đẹp nhất thế giới

Tin tổng hợp !!!
Xác ướp của cô bé 2 tuổi người Italy Rosalia Lombardo (1918 - 6/12/1920) được coi là "xác ướp đẹp nhất thế giới". Nét mặt bé vẫn còn nguyên vẹn, tươi tắn, trông giống như bé đang ngủ một giấc ngon lành.

Bé Rosalia trông rất tươi tắn như đang ngủ say

Sau gần một thế kỷ, thi hài cô bé Rosalia vẫn tươi tắn, đáng yêu như đang ngủ một giấc ngủ rất bình yên. Những sợi tóc vàng vẫn còn lất phất trên gương mặt ngây thơ của bé, trên đầu vẫn còn nguyên chiếc kẹp tóc xinh xinh. Hàng ngày, vẫn có rất nhiều du khách tìm đến đây để ngắm thi hài của cô bé Rosalia xinh xắn.

Công thức ướp xác bé Rosalia

Từ lâu người ta vẫn đặt ra câu hỏi vì sao xác ướp gần 100 tuổi của bé Rosalia vẫn giữ được nét tươi tắn như người sống như vậy?



Xác của Rosalia được bảo quản trong hầm mộ Capuchin ở Palermo (Italy)

Nhà khoa học Dario Piombino-Mascali, một chuyên gia nhân chủng học của Viện nghiên cứu xác ướp và người băng ở Bolzano (Italy) đã tìm ra câu trả lời. Ông đã tìm được công thức bí mật giúp xác của bé Rosalia được bảo quản tốt cho đến ngày nay.

Nhà khoa học Piombino-Mascali đã tìm đến những người họ hàng còn sống sót của nhà ướp xác Salafia - người từng ướp xác cho bé Rosalia và qua đời năm 1933. May mắn, ông Mascali đã tìm thấy một bản viết tay của Salafia, trong đó có nên rõ những hóa chất tiêm vào người bé Rosalia để bảo quản xác của bé.

Cụ thể, Salafia đã sử dụng các chất: formalin (dung dịch formaldehyde), các muối kẽm, cồn, axit salicylic và glycerin.

Formalin ngày nay được sử dụng rộng rãi trong việc ướp xác. Đây là dung dịch hỗn hợp của formaldehyde và nước, dung dịch này có tác dụng diệt vi khuẩn. Salafia là một trong những người đầu tiên trên thế giới dùng hỗn hợp này để ướp xác. Cồn cùng với môi trường khô ráo trong hầm mộ sẽ giúp cơ thể Rosalia khô. Glycerin giúp xác của bé không mất nước quá nhiều và salicylic acid giúp ngăn cản sự phát triển của nấm.

Tuy nhiên, theo Melissa Johnson Williams - Giám đốc Hiệp hội ướp xác Mỹ, cho rằng muối kẽm chính là nhân tố giúp xác của bé Rosalia vẫn còn nguyên vẹn, khiến thi thể bé Rosalia hóa đá. Ngày nay tại Mỹ người ta không còn dùng loại muối kẽm này nữa.

Còn nhà khoa học Piombino-Mascali ca ngợi và gọi nhà ướp xác Salafia là một nghệ sĩ và là người nâng ướp xác lên trình độ cao nhất.

Theo Bưu Điện Việt Nam

Chi tiết tại: http://tintonghopnong.blogspot.com/

Xe chở vịt của Việt Nam được lên báo Mỹ

Tin Du lịch !!!

Trong một bài báo của tờ NewYork Daily News gần đây với tựa đề “Xe quá tải” đã đăng tải hình ảnh chiếc xe máy chở vịt ở Việt Nam.

Bức ảnh trên được chụp ở Việt Nam với tựa đề “Vịt trên một chiếc xe máy tại Hà Nội, Việt Nam” kèm theo lời giải thích “Bíp bíp! Người đàn ông này không cần phải dùng đến chiếc còi xe…, bởi ông đã có một đám vịt ở đằng sau kêu thay chiếc còi để tham gia giao thông”.

Một số hình ảnh xe quá tải khác cũng được chụp lại ở Châu Á:

Người phụ nữ chở những chiếc giỏ trên chiếc xe đạp tại Myanmar ngày 13.3.2013.



Ghế trên một chiếc xe đạp ở Bắc Kinh, Trung Quốc: Ai có nhu cầu thuê một chiếc xe tải để di chuyển khi bạn có thể chở tất cả đồ nội thất trên chiếc xe ba bánh?


Sofa trên một chiếc xe máy tại Nairobi, Kenya.



Xe chở vịt của Việt Nam



Gia đình trên một chiếc xe gắn máy ở Ấn Độ.

 

Đồ tái chế trên một chiếc xe ở Thượng Hải, Trung Quốc.



Những chiếc đèn lồng trên một chiếc xe máy tại Colombo, Sri Lanka.



Những chiếc thùng phuy trên một chiếc xe ở Dhaka, Bangladesh.



Một chiếc xe hơi chở đồ tại Hàn Quốc.

Chi tiết tại : http://tintonghopnong.blogspot.com/

Sơn nữ tắm tiên giữa đại ngàn: Chuyện quá khứ ?

Du lịch đó đây!!!

Khi trời đã xám xịt sắp chuyển sang gam màu tối đen, trước mắt tôi: những cô gái người Dao bắt đầu đi tới con suối ở hang Đất rồi từ từ trút bỏ xiêm y... Cơ thể đầy đặn, trắng mịn nổi bật lên giữa màu u tối của đất trời.

Nghe qua thì với người bình thường hẳn đã là kỳ thú; còn với những người ham thích phiêu lưu, khám phá thì được một lần chiêm ngưỡng vẻ đẹp tinh khôi của các sơn nữ “tắm tiên” quả là một niềm hạnh phúc.

Lại nhớ mươi năm trước: anh Đào Tấn trong một lần làm phóng sự tại Mường Cờ từng kể với tôi rằng:
Bản ở cao, nơi đỉnh núi nhô lên trên mây, nơi đây quanh năm có gió và mặt trời. Đám trâu rừng đứng loi nhoi giữa đường phà hơi mũi mù mịt dương cặp mắt to ngơ ngác nhìn khách lạ còn ngựa bản dậm chân lốc cốc, ngửi miệng nhau không ngừng nhai tóp tép...

Anh Bung trưởng ban văn hóa dẫn khách lội qua suối, các cô gái Thái tắm trần không thèm che ngực non, áo trắng phơi trên bậu đá xám, nô đùa như bầy giặc tiên. Anh Bung văn hóa hô rằng: ” Ngâm mình xuống suối đi thôi, không thì cán bộ xấu hồ bây giờ”.

Tiếng các cô cười trong trẻo như pha lê, ngọt và nõn như nắng. Có cô tinh ranh đáp lại rằng: “Cán bộ thích kia mà”. Lại cười lên khanh khách. Nước suối đương xuân thò tay xuống là lạnh thấu, nhưng mà má sơn nữ thì nóng đỏ như lò than, có lẽ lòng khách cũng vậy...

< Các cô gái hòa mình với thiên nhiên đậm chất hoang sơ và huyền thoại như ngắm ánh bình minh trong sương sớm, ngắm hoa ban khoe sắc mùa xuân, hay thả hồn trong một tiếng chim lảnh lót đầu non, chẳng khác nào được nồng say trong vũ điệu xòe, hay lâng lâng trong men rượu cần ngọt lịm như một làn điệu trữ tình…

Rồi một thông tin của một nguồn "chính qui" khác: Cứ mỗi buổi chiều tà, khi ánh hoàng hôn vừa tắt, những cô gái dân tộc lại túm năm tụm ba rủ nhau ra những con suối để xua đi những bụi bẩn sau một ngày làm việc vất vả trên nương rẫy.

Những bộ quần áo được trút bỏ một cách nhẹ nhàng, mái tóc dài đen huyền búi lên cao, thân hình tuyệt mỹ của các sơn nữ dân tộc từ từ chìm dần xuống dòng suối tinh khiết. Làn da trắng ngần nhấp nhô, huyền ảo trong làn nước mát lạnh trong xanh của thiên nhiên. Thanh thoát những tiếng cười sơn nữ vọng giữa bốn bề toàn là núi, thoạt trông các cô gái như những tiên nữ trong bức tranh thủy mặc mờ mờ ảo ảo.

Lại nghe thơ rằng:
Em gái Thái xuống suối
Dầm đôi ngực trắng phau
Em từ từ nâng váy
Lên cao tới đỉnh đầu
Bỗng nhiên từ nơi ấy
Bừng nở bông hoa đào.

Con chim hoang chào mặt trời đang về
Về chốn núi xa nhẹ nhàng gió lơi
Mang trên vai đường về thoảng nghe gió đùa hôn,
Hôn một chút nắng vương nhẹ bay
Cùng đùa vui theo suối hát
Nước suối mát reo/ rộn bước chân em tìm về…
Say hồn trong nhẹ nhàng trong nước. Mây vẫn trôi

< Bây giờ sơn nữ ra suối giặt giũ...

Ấy thế nhưng bây giờ cái tục lệ từ ngàn xưa ấy đang dần mai một và sắp biến mất vĩnh viễn bởi sự phồn vinh của xã hội công nghiệp đã gõ tới từng cánh cửa nhà sàn.

Những con đường được nối dài đến các xóm, bản miền núi thi thoảng vang tiếng xe máy gào rú chạy ầm ầm qua các con suối, các tour du lịch đưa những đoàn khách thăm quan từ đồng bằng ồ ạt đổ bộ lên miền sơn cước.

Những con người xa lạ, hiếu kỳ khiến các cô gái đẹp như tiên nữ không còn cảm giác an toàn. Thay vì ra những bến tắm như trước đây thì bây giờ họ múc nước về nhà hay tìm những nơi thật kín đáo để tắm nhằm lẩn trốn những ánh mắt tò mò.
Phong tục tập quán độc đáo đang dần phôi pha, chìm vào quên lãng. Bây giờ để tìm được nơi có những sơn nữ tắm tiên quả là một điều cực kỳ hiếm hoi.

Vậy nên mới có chuyện tôi được phân công làm một thiên phóng sự về những dòng suối trên non cao từng một thời tẩy sạch bụi trần của những sơn nữ đắm thân mình ngà ngọc mình trong dòng nước sau buổi là việc trên nương; nét văn hóa ngày xưa liệu có còn như chuyện mươi năm trước?

< Nhà ở bản Bến Thân vẫn đơn sơ như ngày nào...

Lần mò theo những dấu vết của những bức ảnh chụp thiếu nữ tắm tiên, tôi tìm đến những dòng suối của người dân tộc ở bản Bến Thân Đồng Sơn, Tân Sơn, Phú Thọ để mong được tận mắt thấy lại vẻ đẹp huyền thoại của các sơn nữ.

Bản Bến Thân nằm cách trung tâm huyện Tân Sơn, Phú Thọ hơn 40km, bản nằm trên cao nên đường đi đều là những con dốc cao ngoằn nghèo xuyên qua các khu rừng rậm ẩm ướt.

< Những tấm ảnh khó quên của ngày cũ...

Rất nhiều những nhiếp ảnh gia đã từng lặn lội đến đây và chụp được những bức ảnh để đời về vẻ đẹp thần tiên của các cô gái miền sơn cước.
Những dòng suối ở đây vẫn trong suốt và chảy không ngừng... nhưng lòng cứ thầm nghĩ không biết các sơn nữ bây giờ có còn tắm tiên ở đây không.

Cầm chắc chiếc máy ảnh trong tay, tôi men theo dòng suối ở bản Thân suốt một ngày trời nhưng chẳng thấy bóng dáng của một sơn nữ nào lảng vảng ra đây chứ chưa nói đến chuyện tắm táp gì.

Thi thoảng có vài người đàn ông đi rừng ghé qua ngồi nghỉ ngơi hay lũ trẻ con rủ nhau đi câu. Đến lúc chiều tối, bắt đầu có rất nhiều sơn nữ ra suối nhưng họ không ra tắm mà ra chỉ để giặt quần áo, ngồi thêm một lúc thì tôi đành phải ra về vì trời đã tối om, dù có tiên nữ đi tắm cũng không thể chụp được nữa.

Vào trong bản, tôi tìm gặp trưởng bản Lý Văn Seng để hỏi chuyện thì được ông cho biết: “Trước đây cả cái bản Bến Thân này từ người già đến trẻ nhỏ, từ nam đến nữ cứ buổi chiều là ra suối tắm nhưng từ ba năm nay thì chuyện đi tắm suối đã không còn nữa. Hầu hết người ta đều tắm ở nhà, chỉ có ít người đàn ông đi làm tiện qua suối thì nhảy xuống cho mát mẻ rồi về mà thôi”.
Phong tục - Văn hóa

< Với những người đã từng ở Tây Bắc hoặc am hiểu văn hóa Thái thì cảnh con gái Thái tắm tiên là một phần không thể tách rời trong văn hóa Thái và nếu thiếu cảnh trữ tình, nên thơ ấy, suối ngàn Tây Bắc sẽ kém đi vẻ lung linh huyền ảo...

Khi tôi hỏi vì sao nét đẹp truyền thống đó không được gìn giữ, trưởng bản cười và nói: “Từ hồi làm đường, với bản có điện, nhiều người dưới xuôi bắt đầu lên đây làm ăn, lâu dần bản cũng tấp nập người đi lại, nhiều người đi tắm suối cởi đồ hay bị người lạ nhìn thấy rồi họ sẵn máy móc lôi ra quay phim, chụp ảnh cười ầm ĩ với nhau nên các cô gái trong bản sợ không dám đi tắm tiên nữa mà thường gùi nước về tắm tại nhà”.

Ông trưởng bản cũng cho tôi biết thêm: “Nếu nhà báo muốn tìm sơn nữ tắm tiên bây giờ chỉ có cách đi xuyên qua rừng quốc gia Xuân Sơn, tìm vào xóm người Mường, người Dao ở Xuân Sơn, Tân Sơn, Phú Thọ... thì có lẽ vẫn còn vì đường vào đó chưa làm hết. Các hộ dân hầu như vẫn sống biệt lập, ít giao lưu với thế giới bên ngoài.”

Câu nói của ông khiến tôi đang như kẻ lạc lối giờ tìm ra con đường đi đúng hướng. Chào tạm biệt ông, tôi đi xe hướng về Xuân Sơn nơi giáp ranh giữa Sơn La và Hòa Bình để tìm cho kỳ được dòng suối vẫn còn lưu giữ nét đẹp tắm tiên của các cô gái miền sơn cước.

Con đường đi qua rừng quốc gia Xuân Sơn kéo dài gần 30km, xe đi phải cài số 1 mới đi lên được những đoạn dốc gần như thẳng đứng, trong rừng lại rất nhiều vắt, chỉ cần đỗ xe lại một lúc thôi là sẽ bị những sinh vật này bám vào. Càng đi sâu vào tận cùng xã Xuân Sơn, đường càng thêm heo hút, nhiều đoạn đường nước suối chảy tràn lên chắn ngang đường, ngập đến nửa bánh, đi không vững tay lái dễ bị cuốn trôi cả người lẫn xe xuống vực như chơi.

Qua sự hỏi thăm người dân nơi đây, họ cho tôi biết đúng là ở Xuân Sơn người dân vẫn giữ được tục đi tắm suối, nhưng phải đi vào nơi heo hút nhất của xã là bản Cỏi mới có thể được chiêm ngưỡng cảnh các cô gái nô đùa dưới dòng nước suối trong xanh mát lạnh buổi chiều tà…
Vậy là tôi vào bản Cỏi. Bản Cỏi là nơi cư trú của một bộ phận người Dao Tiền, bản nằm giáp với tỉnh Sơn La và huyện Đà Bắc của Hòa Bình, cả bản hiện có 84 hộ, sinh sống bằng nghề nông nghiệp trồng lúa và một số nghề phụ như đánh cá, hái măng, nuôi gà…kinh tế vẫn còn rất nghèo và lạc hậu.

Đường vào bản Cỏi liên tục những con dốc cao, dài nối tiếp nhau, mất rất nhiều thời gian tôi mới đặt chân được đến nơi. Thật đúng như những gì người dân nói: bản Cỏi thật hoang sơ và yên bình, những nếp nhà sàn ấm cúng tập trung, lọt thỏm giữa rừng rậm, đồi núi trùng trùng, điệp điệp.

Nơi này chưa hề có dấu chân của nền văn minh bước tới, thật khó mà kiếm được sự ồn ào, đua chen như ở thành thị. Khái niệm "nhà nghỉ" không có ở đây nên tôi vào xin nghỉ nhờ ở nhà một người dân ở ngay phía đầu bản. Biết tôi là nhà báo lặn lội từ dưới xuôi lên, họ rất niềm nở và bảo thích nghỉ bao lâu thì nghỉ, ăn uống cùng gia đình, có gì ăn nấy không phải lo. Thật vui lắm khi vừa mệt lả người sau một cuộc hành trình lại có một chốn để nghỉ ngơi.

Tìm gặp trưởng bản Cỏi là ông Đặng Vĩnh Phúc, tôi được ông cho biết: “Tắm suối là nét văn hóa có từ hàng ngàn năm trước. Trước đây cứ sau mỗi buổi lao động vất vả trên nương, phụ nữ bản lại rủ nhau ra suối trầm mình xuống dòng nước mát lạnh. Tắm suối không chỉ để gột rửa bụi bẩn, ngâm mình trong dòng nước mát cho thư thái mà còn là thời gian để họ chuyện trò tâm sự, chia sẻ mọi điều trong cuộc sống".

Nhen nhóm niềm hy vọng sẽ được tận mắt chứng kiến vẻ đẹp hoang sơ, hiếm hoi nơi núi rừng tôi quay trở lại căn nhà sàn để chuẩn bị đồ nghề đi "săn vẻ đẹp tiên nữ".

May mắn ở gia đình tôi xin ngủ nhờ có cậu con trai tên Lương năm nay vừa đúng 18 tuổi, lúc nói chuyện cậu ta khoe với tôi: “Ở bản Cỏi này chẳng chỗ nào em không biết”. Tôi thử hỏi có biết chỗ nào có con gái đẹp tắm suối không... thì Lương cười khì khì nói “có đấy, nhưng hơi xa, tít tận ở hang Đất, đường xấu xe máy không đi được, phải đi bộ lâu lắm. Với lại đi nhìn người ta tắm ngại lắm, người ta biết mình rình mò thì xấu mặt”.

Sau khi nói rõ ràng và thuyết phục để cậu trai trẻ hiểu được mục đích của tôi, Lương đồng ý buổi chiều sẽ dẫn tôi đi để được tận mắt chứng kiến sơn nữ tắm tiên giữa núi rừng. Đúng 5h chiều, tôi và cậu em Lương cuốc bộ từ nhà đi; đoạn đường tới hang suối có “tiên nữ” là đường đồi, dù không dốc nhưng rất lầy lội. Đường lót toàn những phiến đá to ụ, lởm chởm đi bộ còn nhọc, xe máy đi lên đây thì chịu thua.

< Bây giờ các cô gái biết mắc cỡ, ngại ngùng trước ánh mắt người miền xuôi...
Gái đẹp 3 miền

Vừa đi Lương vừa cho tôi biết, ở bản Cỏi có nhiều chỗ có sơn nữ tắm suối nhưng chỉ có chỗ hang Đất này mới có thể chụp ảnh được vì những người ra đây tắm khi trời vẫn còn chút ánh sáng sắp cạn của một ngày tàn. Mất gần một giờ đi bộ, chúng tôi mới đến được nơi. Sau khi chọn địa điểm thích hợp, tôi ngồi ôm khư khư chiếc máy ảnh chầu chực đợi đến khi “nhân vật chính” xuất đầu lộ diện.

Và rồi cái gì đến cũng đến, khi trời đã xám xịt sắp chuyển sang gam màu tối đen: những cô gái người Dao bắt đầu đi tới con suối ở hang Đất và từ từ trút bỏ xiêm y. Cơ thể đầy đặn, trắng mịn nổi bật lên giữa màu u tối của đất trời, một vẻ đẹp huyền ảo đã lộ ra trước mắt.

Chiếc váy hoa được các cô gái quấn cẩn thận lên đầu ôm gọn lấy mái tóc, ngâm mình dưới là nước mát lạnh, bờ vai trần trắng ngần thấp thoáng theo những làn sóng nước của con suối.

Sao anh lại rình
Trộm xem em tắm
Da của em ngần trắng
Da của mẹ, của cha
Tay của em lấm lem
Tay của than của bụi
Tay của rừng của núi
Tay của đất của nương
Em tắm xong lại sạch
Vẫn ngát thơm hoa rừng
Da của em trắng ngần
Là của anh tất cả
Không phải người xa lạ
Việc gì mà trộm xem
Em tắm suối giữa mường
Tắm trong mối yêu thương
Có anh đang đứng giữ
Chớ để Tây đến mường (Bạc Văn Ùi)

Không để lỡ cơ hội tôi bấm máy theo từng cử chỉ của “tiên nữ”. Những tưởng sẽ không bao giờ còn được nhìn thấy nét đẹp ấy thế nhưng giờ đây vẻ đẹp huyền thoại của núi rừng đang hiện diện thật sống động.

< "Pây áp nậm" (tắm suối) vừa xong.

Trên đường về, tôi hỏi Lương còn các “sơn nam” trong bản thì tắm ở đâu thì Lương cho biết “đàn ông trong bản thì cứ tiện đâu tắm đấy, nhưng không bao giờ tắm gần bãi tắm của phụ nữ và tuyệt đối không ai đi nhìn trộm sơn nữ tắm cả, đó như một quy luật bất thành văn ở đây”.

Chẳng thế mà các cô gái đều thoải mái trút bỏ xiêm ý, tha hồ nô đùa dưới làn nước mát để tận hưởng cảm giác sảng khoái từ những làn nước tinh khiết chảy ra từ núi.

< Những nét sinh hoạt của người Thái đều gắn liền với dòng nước từ giã gạo, ăn uống, giết mổ và cả việc tắm táp. Khi nào trên các khe nước, suối nguồn của Mường Pồn, Mường Lay, Mường Tè của Lai Châu mất đi bóng dáng của con gái Thái đi "tắc nặm", "pây áp nậm"? Nếu thế thì khác gì núi rừng Tây Bắc không còn hoa ban...

Lần mở xem lại những tấm hình quý giá vừa ghi lại được, tôi tự hỏi không biết liệu tục tắm tiên ở bản Cỏi sẽ còn lưu giữ được đến bao giờ. Rồi đến khi nào nó sẽ lại bị tan biến bởi những điều trần tục đang dần xâm chiếm cuộc sống nơi nguyên sơ này hay không? Nếu như vậy thì những dòng suối trở nên chơ vơ vì không còn bóng dáng “tiên nữ” nữa, mất cả hồn - phai nhạt cả phong tục về huyền thoại tắm suối của những sơn nữ vùng cao.

< Cảnh mượn xà phòng vô cùng chân chất giữa đại ngàn...

Muốn tìm thì khó nhưng khi không tìm, tôi lại ngẫu nhiên phát hiện ra rằng không chỉ ờ Tây Bắc đã từng tồn tại phong tục đẹp và nên thơ này.

Trong một chuyến công tác ở Tương Dương, một huyện miền núi của Nghệ An với 8 dân tộc chung sống... thì tôi mới ngộ ra chuyện tắm tiên dưới suối cũng là việc quá bình thường ở đây.

Tại đây có những thôn bản mà chắc ai cũng mới chỉ nghe nói như Người Ơ Đu ở ven dòng Nậm Nơn, người K. Mú sống ven các khe suối, người H. Mông ở Mai Sơn..., hoặc ở các bản trong sâu như Đình Tài, Xốp Kho, nơi mà thu nhập bình quân đầu người chưa tròn 200.000đồng/1 năm. Ở đây tôi đánh rơi tiền cũng không ai nhặt vì người dân tộc chất phát và cũng ít trông thấy tiền. Lên đây tự nhiên thấy mình là dân tộc thứ 9 ở vùng đất này, tập ăn cơm nếp nương bởi ở đây người dân ăn nếp nương từ ngày này sang tháng khác. Đó là khi no. Còn khi giáp hạt thì người ta ăn củ mài, ăn sắn, thậm chí ăn cả củ nâu trong những ngày đói nhiều hơn ngày no.

Phụ nữ ở đây phần lớn mù chữ, đàn ông học hết cấp 1 vài năm rồi cũng quên luôn. Ngôn ngữ giao tiếp còn chưa thạo, vậy mà họ vẫn khao khát cho con tới trường học cái chữ.

Còn người dân Na Ngân (kể cả nam lẫn nữ), đôi khi ra trung tâm xã Nga My thường trần trụi ngay từ ở nhà, áo váy cứ đội lên đầu. Cắt rừng đi cho tới khi tới gần trung tâm xã mới mặc vào. Nguyên do chỉ đơn giản là vì người ta chỉ có mỗi bộ quần áo lành lặn, lội qua suối nếu ướt họ sẽ không có đồ thay.

Trong rừng có lẽ chẳng có gì phải xấu hổ, đúng vậy. Bởi thế ở nơi này: chiều chiều phụ nữ và nam giới cùng tắm chung một đoạn suối.

Hôm mới lên đây, tôi sững sờ khi ra đến bờ suối! Trước mặt bao nhiêu chàng trai, cô sơn nữ đều nhất loạt lột phắt áo ra và ở trần lội xuống suối. Khi lên họ thay quần áo ngay bên bờ suối, chẳng cần bờ cây nào che chắn - người ta thật vô tư và trong sáng không nhuốm chút trần tục nào.
Rừng và suối hồn nhiên, trong trắng như nếp sống người dân tộc vùng cao - yên lành và thanh thản dù cuộc sống vô cùng thiếu thốn theo ý nghĩ người "thành thị".


Ở Tây Bắc, có ba dấu hiệu để nhận biết sự có mặt của những cộng đồng người Thái: thứ nhất là điệu múa xoè, thứ hai là những cọn nước ngày đêm giã lúa, ngô và thứ ba là hình ảnh những người phụ nữ mang cả váy xoè tắm dưới dòng suối thật gợi cảm và kín đáo...

Người Thái quan niệm xem những bến sông không chỉ là dòng nước gột bỏ dơ bẩn trên cơ thể mà còn là không gian sinh hoạt cộng đồng, nơi hội tụ sự sung túc, phồn thực và phô trương vẻ đẹp kín đáo, nhuần nhị. Do vậy trên những dòng suối chảy qua những bản làng người Thái có thể thấy những sinh hoạt hàng ngày như: giặt đồ, làm thịt súc vật, giã gạo, lấy nước và... tắm.
Xét nét bằng con mắt văn minh thì thấy chẳng vệ sinh nhưng thử nhìn những dòng tóc khi người phụ nữ Thái cúi đầu phơi bờ vai trần trắng mịn trước đất trời sẽ hiểu ngay, dòng nước rất sạch, mát và tinh khiết như trích xuất từ nguồn núi cao. Thậm chí người ta còn hiểu được tâm tính từng mùa trên dòng chảy của nó.

Điệu xoè Thái uyển chuyển dường như cũng mang tiết tấu tinh tế của những động tác người phụ nữ tắm. Thoạt nhìn tưởng có thể sở hữu ngay những khoảnh khắc phơi lộ vẻ đẹp thân thể, sự bí mật sau làn váy áo. Nhưng không đâu...

Ngày nay, với một chiếc váy xoè đen thường mặc, các cô gái Thái biến nó thành một phòng tắm di động kín đáo nhưng gợi cảm trên dòng sông. Với sự thuần nhuyễn của những động tác hình thể uyển chuyển, các cô gái có thể vừa mặc vừa tắm. Nghĩa là tắm đến đâu thì sẽ vén váy lên đến đó. Và váy được vén lên buộc kín phần ngực để lần lượt từng phần cơ thể đều được tiếp cận dòng nước tinh nghịch róc rách trên làn da trắng mịn. Cho đến khi phần thân thể dưới ngực được tắm gội thì những cô gái tiếp tục thả váy xuống và đứng gập người về phía dòng chảy, xoã tóc, tắm phần lưng trần và gội đầu. Rất khéo, cho đến khi tắm xong, váy rất hiếm khi bị ướt dù cơ thể thì đã no say mơn man với dòng nước mát...

Khi tắm tiên, các cô gái vừa tắm vừa có thể chuyện trò với những người tắm bên cạnh hay có thể vừa tự nhiên nói chuyện với các chàng trai đang bơi cạnh mình mà không sợ phơi lộ bất kỳ bí mật nào của “toà thiên nhiên”.

“Con gái Thái tắm rất kín đáo. Con trai Thái lớn lên ở làng, tắm chung với các cô gái nhưng không bao giờ thấy được gì đâu mà. Họ khéo lắm. Tắm là một nghệ thuật mà có lẽ họ học được từ thời biết thẹn thùng cơ!”

Tại nhiều bản làng mà dòng sông Mã chảy qua vẫn còn bóng dáng những cô sơn nữ khỏa trần lúc chiiều tà. Sông Mã giản dị, dân dã - gắn liền với cuộc sống bản, với những cô gái Thái, Mường vai trần tắm trên dòng nước đẹp hoang sơ giữa núi rừng…

Sau buổi lên nương, các cô chờ đến khi khoảng sông vắng bóng qua lại thì dùng một tấm vải đen quây quanh người rồi bước xuống nước, mực nước dâng đến đâu thì cuốn cao vải đến đấy cho tới khi làn nước thanh khiết lóng lánh bao phủ hết làn da trắng ngần, đầy đặn... thì mảnh vải ấy sẽ được cở bỏ và đặt lên bờ đá. Dụng cụ đơn giản nhưng hiệu quả này cũng giúp các sơn nữ che tấm thân ngọc ngà khi xong buổi tắm, lên bờ thay đồ.

Vậy đấy, người ta vẫn tắm tiên trên sông Mã nhưng kín đáo hơn để tránh những đôi mắt tò mò ngày nay.

< Những cô sơn nữ tắm trần bên bờ suối, hình ảnh đôi khi gặp ở các vùng dân tộc Tây Nguyên.Đây là một nét văn hoá buôn làng thuần túy nhưng cũng đang dần bị mai một cùng với sự giao thoa văn hoá giữa các dân tộc. Ảnh chụp tại Khánh Sơn - Khánh Hoà.

Ở Tây nguyên ngàn xưa cũng vậy: người Ba Na, Gia Rai, Ê đê, Cơ Ho, Mạ, Xơ Đăng, Mơ Nông... (trước năm 75 người ta gọi là người Thượng) ăn mặc đơn giản, nam thường đóng khố, nữ thường cuốn váy ở trần.

< Ảnh thiếu nữ Tây nuyên trên tạp chi Life.

Váy là loại váy hở được dệt trang trí hoa văn với những phong cách bố cục đa dạng. Còn về cuối năm, mùa lạnh thì họ choàng thêm tấm mền cũ. Trang phục khi đi hội của người dân thường được trang trí hoa văn nhiều màu sắc cả nam, nữ đều đeo vòng bạc.

Giản đơn trong cách ăn mặt nên cũng thuận tiện khi xong buổi làm việc trên rẫy, trên rừng: các thiếu nữ bản làng cứ thoăng thoắt bước xuống suối nô đùa với dòng nước mát mà không cần cởi bỏ thứ gì ngoại trừ nếu muốn không ướt váy. Nếu muốn giặt váy áo thì sơn nữ sẽ cởi bỏ nó giặt giũ ra khi thân mình đầy đặn đắm trong dòng nước tinh khiết và mát lạnh giữa núi rừng Tây nguyên.

< Bây giờ người ta phải dàn dựng...

Bây giờ thì người viết báo muốn tìm nguồn tin làm phóng sự thì tìm đỏ mắt, nhiếp ảnh gia muốn sáng tạo ảnh nghệ thuật phải tìm chốn thuê người làm mẫu cởi trần tắm suối như ngày xưa để có những tác phẩm gọi là có hồn...

Nhưng cái hồn ấy là sao có được sự tinh khôi thuần khiết như tục tắm tiên ngày cũ với một bên là cái đẹp chân chất, trong sáng đến mức thánh thiện trong cuộc sống đời thường, còn kia là sự gò ép dàn dựng, khó có thể so sánh được.

< Ru con.

Âu cũng là cái đương nhiên của sự phát triển để đánh đổi phần nào bản sắc dân tộc vùng cao, vùng xa... và những cái mất đi sẽ chỉ còn tồn tại trong ký ức, trong những tấm ảnh còn lại của ngày xưa hay hiếm hoi một đôi nơi xa khuất ánh sáng hiện đại bây giờ.

Nếu biết trân trọng phong tục cổ truyền, nếu nhìn sự việc dưới ánh mắt nghệ thuật, biết chiêm ngưỡng vẻ đẹp của suối nguồn Tây Bắc, Tây nguyên trong một chiều các cô sơn nữ tắm tiên thì bạn sẽ thấy lòng mình trong sáng, thanh cao hơn như được hòa mình cùng đất trời và người của vùng cao huyền thoại...
Nhưng những cảnh này còn được bao lâu dưới con mắt soi mói của cái gọi là "văn minh" trần trụi của người miền xuôi?

Du lịch, GO! -
Biên tập từ BĐVN, Zing, MTH Blog, Nguoinoitieng, SGTT và rất nhiều nguồn khác.

Bé bỏng.

Cọn nước.

Tắm trên sông Mã.

Lên nương.

Sơn nữ.

Ngày hội.

Rừng núi Tây Bắc.

Tắm tiên

Chi tiết tại: http://dulich-doday.blogspot.com